انواع بتن مورد استفاده در صنعت ساختمان را می توان از جهات مختلف مورد بررسی قرار نمود. به عنوان مثال تقسیم بندی براساس مقاومت فشاری، خواص کارایی و … هر کدام از این بتن ها خواص و کاربردهای مخصوص به خود را دارند که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
یکی از ویژگی های مهم بتن که باعث گسترده تر شدن دامنه کاربرد آن شده است، وجود انواع مختلفی از آن است که هر کدام برای شرایط کاری و نیازهای متفاوتی مناسب هستند.
انواع مختلفی از بتن وجود دارند که براساس مصالح به کار رفته، طرح اختلاط، روش ساخت، محل کاربرد، نوع واکنش هیدراتسیون و … از یکدیگر متمایز می شوند.
بتن معمولی
بتن معمولی، که از ترکیب کردن سیمان، آب و سنگدانه (شن) به دست میآید. این نوع از بتن،مقاومت این نوع بتن از ۱۰ تا ۴۰ مگا پاسکال قابل تغییر است و زمان گیرش اولیه بتن معمولی نیز بین ۳۰ تا ۹۰ دقیقه تخمین زده میشود که بسته به شرایط آب و هوایی و نوع سیمان محاسبه میشود.
بتن غیرمسلح
تراکم این نوع بتن معمولا بین ۲۲۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب بوده و مقاومت آن نیز در بازه ی ۲۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم بر سانتیمتر مربع میباشد.
در این نوع بتن هیچ گونه المان تسلیح کننده ای وجود ندارد. اجزای اصلی آن سیمان، سنگدانه و آب هستند. طرح اختلاط رایج برای ساخت این نوع از بتن ۱:۲:۴ است.
این نوع از بتن ، معمولا در ساخت پیاده رو ها و سنگ فرش ها و همچنین ساختمان ها استفاده میشود. به طور کلی استفاده از بتن ساده ، برای قسمت هایی توصیه میشود که نیاز به تحمل نیروی کششی زیادی نباشد. همچنین دوام این بتن خوب بوده و بسیار رضایت بخش است. پایداری این نوع بتن معمولا خوب است.
بتن مسلح rainforced concrete
بتن مسلح در واقع همان بتن معمولی است که المان های تسلیح کننده جهت تحمل تنش های کششی به آن اضافه شده است. پس با تقویت کردن بتن ساده ، میتوان بتنی ساخت که بتواند در برابر هر دو نوع بار فشاری و کششی ، مقاومت خوبی نشان دهد. تقویت کننده های فولادی بتن ، میتوانند به شکل میلگرد و یا شبکه ای درون آن قرار بگیرند. به تازگی ، الیاف های فیبری نیز به عنوان تقویت کننده های بتن معرفی شده اند. بنابراین با جایگذاری المان های تسلیح کننده در بتن، وظیفه تحمل تنش های کششی به آن ها واگذار می شود. در واقع بتن مسلح نتیجه همکاری بتن غیر مسلح و المان های تسلیح در تحمل بار است. المان های فولادی مورد استفاده در بتن جهت تسلیح می توانند به شکل راد، میلگرد و یا شبکه باشند. حتی از الیاف نیز می توان به عنوان المان تسلیح استفاده نمود. بتن آرمه های الیافی ، بتن هایی هستند که با الیاف فیبر (فیبر فولاد) تقویت شده اند.
بتن پیش تنیده Prestressed Concrete
در اکثر پروژه های بزرگ بتنی ، از این نوع بتن استفاده میکنند. در این روش میلگردها و تاندون های استفاده شده در بتن پیش از اعمال بار سرویس سازه تحت تنش قرار می گیرند . در طول فرایند میکس و بتن ریزی ، میله های تقویت کننده ی بتن ، تحت کشش از طرفین قرار میگیرند تا زمانی که بتن سفت شود. پیش تنیدگی بتن ، باعث میشود تا بخش زیرین بتن ، در برابر نیروی کششی مقاوم تر شود. در هنگام ساخت و اجرای بتن، این میلگردها جایگذاری شده و از دو طرف محکم نگه داشته می شوند. به محض این که بتن محکم شود، آن بخش تحت تنش فشاری قرار می گیرد. اجرای بتن پیش تنیده ، نیاز به مهارت بالایی دارد، کاربرد بتن پیش تنیده در پل ها ، سازه های سنگین و یا سقف هایی است که طول زیادی دارند و باید نیروی کششی زیادی را تحمل کنند!
بتن پیش ساخته Precast Concrete
بسیاری از بخش های یک سازه را می توان با ویژگی های مختلفی در کارخانه تولید نمود و تنها در محل کارگاه آن ها را مونتاژ نمود.این نوع بتن اصطلاحا بتن پیش ساخته نامیده می شوند. مثال هایی از قطعات بتنی پیش ساخته؛ بلوک های بتنی، پله ها، دیوارها و شمع های پیش ساخته، تیرهای بتنی و … هستند. از مزایای این نوع بتن می توان به سرعت بسیار بالای آن اشاره نمود ، زیرا تنها نیاز است در محل کارگاه آن ها را مونتاژ نمود. برای مثال، بلوک های بتنی ، پله های پیش ساخته ، ستون های بتنی و … نمونه هایی از این بتن های پیش ساخته به شمار می روند . بتن های پیش ساخته ، به دلیل اینکه ساخت آن ها قبلا انجام شده و فقط نیاز به مونتاژ دارند، باعث افزایش سرعت در پروژه می شوند . همچنین، به دلیل اینکه ساخت این واحد های بتنی ، در کارخانه انجام شده است، از نظر کیفیت دارای کیفیت بالایی می باشد .
بتن سبک lightweight concrete
بتن سبک بتنی است که وزن مخصوص آن کمتر از ۱۹۲۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشد، این نوع بتن در دسته بتن های سبک جای می گیرد. برای ساخت این بتن های سبک ، باید از مصلح ساختمانی سبک استفاده کرد. سنگدانه ها مهم ترین عامل مشخص کننده وزن مخصوص در بتن می باشد . از بتن سبک برای محافظت از سازه های فولادی و همچنین ساخت پل هایی با دهانه های بزرگ استفاده می شود .
بتن های با تراکم بالا یا بتن سنگین high density concrete
بتن هایی هستند که وزن مخصوص آنها بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می باشد بتن سنگین نامیده می شود. در این نوع بتن ها، از سنگدانه های سنگین همچون سنگ های خرد شده ی درشت استفاده میشود. از رایج ترین سنگدانه های مورد استفاده در ساخت این نوع بتن، باریوت می باشد . این نوع از سنگ دانه ها ، بیشتر در ساخت نیروگاه های اتمی و پروژه های مشابه استفاده میشوند. ترکیبات سنگین این نوع از بتن، در برابر برخی تابش های مختلف رادیو اکتیو، میتواند مقاومت کند.
بتن هوادار یا بتن هوادهی شده Air Entrained Concrete
در بتن های هوادهی شده بین ۳% تا ۶% بتن هوا محبوس می شود. محبوس کردن هوا در بتن به کمک اضافه کردن فوم یا هوا و یا افزودنی های بتنی هوازا انجام می گیرد. وارد کردن هوا به درون بتن، کار سختی نیست و توسط گاز و محلول های حباب دار انجام می گردد . از عوامل هوازا می توان به رزین، الکل و اسیدهای چرب اشاره کرد.
بتن آماده Ready Mix Concrete
بتنی که در یک کارگاه بتن ساخته و آماده می شود، را بتن آماده می گویند. بتن های آماده توسط خودرو های مخصوص معروف به میکسر به محل بتن ریزی انتقال مییابند. این بتن به محض این که به محل اجرا می آید، بدون نیاز به هیچ گونه عملیات دیگری مورد استفاده قرار گیرد. کارخانه های تولید کننده ی بتن آماده ، باید در مرکزیت پروژه ها قرار بگیرند، چرا که فاصله ی زمانی کارخانه ی تولید بتن ، از محل بتن ریزی ، اهمیت بسیار بالایی دارد. این فاصله، میتواند خواص بتن را تغییر دهد . تفاوت بتن آماده با بتنی که در همان محل اجرا ساخته می شود در کیفیت بالای آن است، زیرا با دستگاه های مخصوص ساخته شده و امکان کنترل و نظارت روی خواص مختلف آن وجود دارد.
0 دیدگاه